Ο Κρίτων Τορναρίτης, σπουδαίος νομικός, συγγραφέας νομικών έργων και γενικός εισαγγελέας της Κύπρου για σειρά ετών, κατάγεται από τις Κάτω Πλάτρες.
Ο Τορναρίτης σπούδασε νομικά στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Το 1923, αποφοίτησε με άριστα κι αναγορεύτηκε διδάκτορας. Από το 1924 μέχρι το 1940, εργάστηκε ως δικηγόρος στη Λεμεσό. Παράλληλα, από το 1927 μέχρι το 1930, υπηρέτησε ως μέλος της επαρχιακής εκπαιδευτικής επιτροπής και από το 1930 μέχρι το 1940 ως έφορος των ελληνικών εκπαιδευτηρίων Λεμεσού.
Από το 1940 έως το 1942, διετέλεσε επαρχιακός δικαστής στη Λευκωσία, και από το 1942 έως το 1944, πρόεδρος του επαρχιακού δικαστηρίου Λευκωσίας. Αξίζει να σημειωθεί πως ο Κρίτων Τορναρίτης ήταν ο πρώτος Κύπριος που ανήλθε στο αξίωμα του προέδρου του επαρχιακού δικαστηρίου, αφού μέχρι τότε το «κατείχαν μόνο οι Άγγλοι». Την ίδια περίπου χρονική περίοδο, ο Τορναρίτης συνέχισε τις νομικές σπουδές του στη Μεγάλη Βρετανία, συγκεκριμένα στο «Gray’s Inn του Λονδίνου, απ’ όπου απέκτησε τον τίτλο του Barrister-at Law (1946)» .
Στο μεταξύ, το 1944, διορίστηκε γενικός αντεισαγγελέας της Κύπρου. Τη θέση αυτή την κατείχε μέχρι και το 1952 που διορίστηκε γενικός εισαγγελέας. Πρέπει να αναφερθεί πως κατά την περίοδο απελευθερωτικού αγώνα κατά της αγγλικής αποικιοκρατίας(1955-59), δεν άσκησε τα καθήκοντα του γενικού εισαγγελέα, επειδή, όπως παρατίθεται στο Βιογραφικό Λεξικό, «ήτο απεσπασμένος εις Υπουργείο Αποικιών ως νομικός σύμβουλος αυτού». Την ίδια εποχή, εργάστηκε και «ως επίτροπος αναθεωρήσεως της Κυπριακής Νομοθεσίας».
Σύμφωνα με την Μεγάλη Κυπριακή Εγκυκλοπαίδεια, το 1957, ο Τορναρίτης ήταν μέλος της βρετανικής αποστολής που στάληκε στον τότε εξόριστο Αρχιεπίσκοπο Μακάριο, «για να εξηγήσει σ’ αυτόν τις αγγλικές περί Κύπρου προτάσεις του λόρδου Ράντκλιφ. Ο Μακάριος διεμήνυσε στους Βρετανούς, μέσω του Τορναρίτη κι ενός ακόμη (Βρετανού) απεσταλμένου, ότι δεν μπορούσε να διεξαγάγει οποιαδήποτε συζήτηση ενόσω εκρατείτο εκτοπισμένος».
Στο Βιογραφικό Λεξικό του Αριστείδη Κουδουνάρη, σημειώνεται πως ήταν «φίλος και συνεργάτης του αρχιεπισκόπου Μακαρίου, τον οποίον γνώρισε ως μητροπολίτη Κιτίου».
Κατά τη μεταβατική περίοδο, 1959-1960, ο Τορναρίτης ήταν ένας από τους νομικούς συμβούλους «στη Συνταγματική Επιτροπή που κατήρτισε το Σύνταγμα της Κυπριακής Δημοκρατίας».
Το 1960, όταν η Κύπρος ανακηρύχθηκε Ανεξάρτητη Δημοκρατία, ο Τορναρίτης συνέχισε την άσκηση των καθηκόντων του ως γενικός εισαγγελέας. Το αξίωμα αυτό το κατείχε μέχρι και το 1984, «οπότε και απεσύρθη».
Ο Κρίτων Τορναρίτης «καθιερώθηκε διεθνώς ως άριστος νομικός». Αντιπροσώπευσε την Κύπρο σε παγκόσμια νομικά συνέδρια, διεθνείς συναντήσεις και σώματα».
Σημαντική και πλούσια κρίνεται και η συγγραφική του πορεία. Εξέδωσε βιβλία και δημοσίευσε άρθρα κυρίως για νομικά θέματα. Υπάρχει μάλιστα ένας μεγάλος αριθμός έργων «τόσο στην ελληνική όσο και στην αγγλική». Πιο κάτω παρατίθεται ένα απόσπασμα από την περιγραφή της συγγραφικής του πορείας στο Βιογραφικό Λεξικό:
«Υπήρξε πολυγραφότατος, ιδίως επί νομικών θεμάτων. Έγραψε 65 βιβλία και 5000 μελέτες. Από των πρώτων ημερών της δικηγορίας έγραφεν εις τας εφημερίδας Κήρυξ και Αλήθεια. ........ Σημαντικόν μέρος του έργου του είναι εγκατεσπαρμένον εις κυπριακάς εφημερίδας και επιστημονικά περιοδικά».
Πηγές:
Αριστείδη Κουδουνάρη, Βιογραφικό Λεξικό Κυπρίων 1800-1920, Λευκωσία, 1991
Μεγάλη Κυπριακή Εγκυκλοπαίδεια, εκδ. Φιλόκυπρος
|
